Zorg­wek­kende ontwik­ke­lingen Henscho­termeer - natuur weer in gevaar?

Berichten in de media en ingezonden brieven van inwoners waarin zorgen geuit worden over mogelijke, ingrijpende bouwplannen bij het Henschotermeer vormen aanleiding voor de Partij voor de Dieren om hier samen met D66, GroenLinks, PVV, SP, 50PLUS en Forum voor Democratie vragen over te stellen bij de provincie.

Een uniek en natuurlijk meer

Het Henschotermeer is een natuurlijke recreatieplas gelegen aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug en nabij natuurgebieden. Het meer, dat wordt omlijst door witte stranden en naaldbossen, ligt deels op het grondgebied van gemeente Woudenberg en deels op het grondgebied van gemeente Utrechtse Heuvelrug. Het is voor inwoners van de provincie en daarbuiten een geliefde plek om te recreëren, te zwemmen en te genieten van de natuur. Ook is het een thuis voor dieren in het wild, zoals dassen, vossen, boommarters en reeën en zijn er vele soorten vleermuizen en roofvogels te vinden. Maar nu dreigt voorgoed een einde te komen aan de unieke uitstraling en de rust in de natuur rondom het meer; een bestemmingsplanwijziging ligt momenteel voor bij de gemeente Woudenberg om ingrijpende bouw- en ontwikkelplannen, inclusief vele evenementen, mogelijk te maken.

Privatisering en ophef

Het Henschotermeer werd lange tijd beheerd door Recreatieschap Midden Nederland, gefinancierd door 11 gemeenten en de Provincie Utrecht. In 2018 werd het beheer overgedragen aan een private partij, de eigenaar van een nabijgelegen camping. Daarvoor werd een stuurgroep ingericht met vertegenwoordiging uit de gemeenten Woudenberg en Utrechtse Heuvelrug, de Provincie Utrecht, en ook Landgoed Den Treek-Henschoten, de eigenaar die het gebied verpacht aan de huidige exploitant. De richtlijnen voor de exploitatie werden vastgelegd in een ontwikkelkader. Het meer dat voorheen vrij toegankelijk was, is sinds 2018 volledig omsloten door een hek met prikkeldraad en er wordt entree geheven.

In de afgelopen jaren is veel maatschappelijk ophef geweest over de commercialisering, het afsluiten van het meer met een hek en de voorgenomen bouw- en ontwikkelplannen voor het Henschotermeer. Petities (vele duizenden malen ondertekend), ingezonden brieven en een demonstratie in 2022 lieten zien hoezeer het meer omwonenden, inwoners en natuurliefhebbers aan het hart gaat en dat er een breed-gedeelde behoefte bestaat om de bijzondere natuurlijk uitstraling van het Henschotermeer te beschermen en te behouden.

Verstening, drukte en evenementen

Dit najaar heeft de huidige exploitant Mooi Meer B.V. bekendgemaakt welke plannen er liggen voor de exploitatie van het Henschotermeer. De nieuwe plannen zijn zeer omvangrijk en ingrijpend. Deze houden in dat het meer bebouwd zal worden met onder andere een groot restaurant, een expositieruimte en toren op het eiland, een beheerderswoning, een grote uitbreiding van het strandpaviljoen, en een derde brug. Ook zal er toestemming verleend worden voor 20 evenementen per jaar waarbij de openingstijden tot na zonsondergang zijn verlengd, naast een grootschalig evenement van 3 dagen met luide muziek. Tot slot is er een groot evenementenhal (met een oppervlakte van 1500 m2 en 10 meter hoog) voorzien op het grondgebied van Utrechtse Heuvelrug. Inmiddels is er een bestemmingsplanwijziging aangevraagd bij de gemeente Woudenberg om al deze plannen te realiseren.

Vragen aan de gedeputeerde

De fractie Partij voor de Dieren maakt zich samen met de andere provinciale fracties zorgen over de negatieve consequenties van deze plannen voor de natuurlijke en landschappelijke uitstraling van het meer, voor de natuur en voor de dieren die in het gebied leven.

Jesseka Batteau van Partij voor de Dieren: “De nieuwe plannen voor het Henschotermeer zijn zeer ingrijpend. Deze zullen grote gevolgen hebben voor de beleving van het meer, de dieren die er leven en de biodiversiteit. Er komen grote gebouwen, verkeer en recreatiedruk zullen fors toenemen, en de rust in het gebied wordt permanent verstoord door de vele evenementen en de openstelling van het gebied na zonsondergang. We zijn blij dat ook andere fracties hier vraagtekens bij hebben en samen met ons de gedeputeerde verzoeken meer toelichting te geven.’

De fracties stellen vragen over de manier waarop de provincie erop toeziet dat de bouw en ontwikkelplannen niet ten koste gaan van de natuur en landschappelijke waarden van dit unieke meer. Ook stellen zij vragen over hoe de provincie haar rol invult als lid van de stuurgroep, en of er voldoende integraal gekeken is naar de gevolgen van de plannen voor verkeer, veiligheid, natuur, recreatiedruk en de uitstraling van het meer in een bijzonder boslandschap. Daarnaast willen de fracties weten of de natuuronderzoeken die als basis dienen voor de bestemmingsplanwijziging nog actueel zijn en voldoende inzicht bieden in de flora en fauna en de aanwezigheid van beschermde soorten. Lees alle vragen hier.