Bijdrage Begroting 2025: sta voor compassie en waar­digheid van al het leven

Voorzitter, om met Lucebert te beginnen: alles van waarde is weerloos. Waarden zoals schone lucht en biodiverse natuur. Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van de klimaat- en natuurcrisis zien, en de laatste generatie die het tij nog kan keren.

In deze begroting zien we de contouren van ambities op duurzaamheid, natuurherstel en circulariteit, maar de écht grote keuzes om het meest kwetsbare te beschermen, zien we nog niet. Die keuzes moeten wel gemaakt worden. Denk aan Landgoed Oude Tempel of het Soester Hoogeveen waar ontwikkelaars en initiatiefnemers worden ondersteund, maar de maatschappelijke belangen zoals recreatie, historie en natuur het onderspit delven. Onze vraag aan het college is daarom: hoe kunnen we de maatschappelijke belangen beter borgen bij alle ruimtelijke ontwikkelingen?

In feite, voorzitter, is het een kwestie van solidariteit, compassie en waardigheid. Niet alleen voor de menselijke inwoners nu, maar ook voor de niet-menselijke inwoners van nu en voor toekomstige generaties. Zo heeft het College ambitieuze plannen in het klimaatprogramma, terwijl tegelijkertijd weer tientallen miljoenen beschikbaar worden gesteld voor auto asfalt. En het college weet nu al, zo lezen we in het AD, dat de klimaatdoelen niet gehaald gaan worden. Dan is de vraag aan het college: Hoe kan de provincie de klimaatdoelen halen als het tegelijkertijd asfalt aanlegt én we weten dat een goed deel van onze CO2 uitstoot door verkeer komt? Op welke andere manier wil het college die klimaatdoelen dan halen?

En hoewel de provincie niet over “alles” gaat, heeft het wel de mogelijkheid eigen morele keuzes te maken om waardigheid en redelijkheid hoog te houden. Daarom dienen wij samen met PvdA, GroenLinks, Volt, D66, SP en ChristenUnie een motie in om als provincie het gesprek aan te gaan met meerdere gemeenten om de bed-bad-brood regeling in Utrecht in stand te houden zodat niet 300 mensen in de kou komen te staan -letterlijk.

Dit is dan weliswaar geen kerntaak van de provincie, maar het waken over de morele ondergrens, namelijk beschermen van het meest kwetsbare, is dat wel. En dat waken maakt ons een samenleving, maakt ons een beschaving.

Voorzitter, we herhalen het nog maar eens: als kleine provincie kunnen we ambitieus zijn: onze bodem en water op orde te krijgen, de transitie in het landelijk gebied werkelijk in gang te zetten, om onze biodiversiteit weer op orde te krijgen, om onze klimaatdoelen te halen en compassie te tonen voor alle menselijke en niet-menselijke inwoners van provincie.