Amen­dement Ambitie 1: Toekomst Provincie Utrechts is zoveel mogelijk biolo­gisch en plant­aardig - Verworpen

Provinciale Staten van Utrecht vergaderen op 5 februari 2025 en bespreken het SV Ambities landbouw en voedsel provincie Utrecht 2050.

Provinciale Staten besluiten:

Om de tekst in Kaderstellende notitie Ambities landbouw en voedsel Provincie Utrecht 2050, onder ambitie 1 (Duurzame productie van gezond voedsel) op p.3 als volgt aan te passen (aanpassingen in groen):

“De toekomst van voedselproductie in de Provincie Utrecht is zoveel mogelijk biologisch en plantaardig. Dit is een overkoepelende ambitie waarin de Utrechtse landbouwsector op een duurzame wijze gezond voedsel produceert. Duurzaam betekent dat de voedselproductie ook voor de toekomst beschermd wordt en waarbij de landbouw in evenwicht is met de natuurlijke leefomgeving versterkt: circulair, natuur – en dierinclusief, klimaatneutraal en economisch rendabel. Klimaatverandering en zoetwatertekorten zorgen voor enorme uitdagingen in de toekomst van de landbouw. Daarvoor streven we naar een diverse, veerkrachtige natuurinclusieve landbouw die gebruik maakt van natuurlijke processen en die een eerlijke prijs voor haar producten ontvangt. De doelen voor stikstof, natuur, klimaat, bodem en water zijn leidend in het beleid dat de provincie voert. Daarvoor verwijzen we naar het (concept) Utrechts Programma Landelijk Gebied. In onderstaande ambities wordt dit verder uitgewerkt.”

Tevens dit streven waar relevant in de rest van het document te verwerken.

Aanleiding:

Het Statenvoorstel Ambities Landbouw en voedsel Provincie Utrecht heeft als doel een visie te formuleren voor een duurzame toekomst in onze provincie. Daarvoor worden 10 ambities geformuleerd die deze visie ondersteunen. 

In deze amendementen op de ambities maken wij een duidelijke keuze voor duurzame, biologische landbouw waarin geen plaats is voor dierenleed en waar voedsel geproduceerd wordt in harmonie met de natuur. De instrumenten die de Provincie heeft worden daarvoor ingezet (subsidies, kennis en deskundigheid, samenwerkingen/netwerken) en neemt de provincie de verantwoordelijkheid om deze ambitie te realiseren, niet alleen door te stimuleren en te faciliteren, maar ook door kaders en normen vast te stellen. 

Argumenten:

1. De urgentie om de problematiek in de landbouw aan te pakken wordt naarmate de tijd verstrijkt steeds groter. Dit blijkt uit de sterk verslechterde staat van de natuur en de vervuiling van onze leefomgeving door grote hoeveelheden aan mest en andere vervuilende stoffen. Gezaghebbende organisaties en wetenschappelijke instituten (zoals PBL, de WUR, Deltares en het RIVM) luiden keer op keer de noodklok en geven aan dat we per direct moeten gaan werken aan het terugdringen van uitstoot en vervuiling veroorzaakt door de intensieve landbouw in Nederland.[1]

2. De jurisprudentie laat zien dat de Nederlandse overheden niet langer ingrijpende maatregelen voor zich uit kunnen schuiven. Natuur- en milieuorganisaties worden keer op keer in het gelijkgesteld door de rechter, zoals ook in de recente zaak die Greenpeace heeft aangespannen tegen het Rijk, waarin de rechter oordeelt dat de overheid te weinig heeft gedaan om stikstof te reduceren, per direct maatregelen moet nemen om de meest kwetsbare natuur te beschermen, en voor 31 december 2030 moet zorgen dat op de helft van de stikstofgevoelige natuur niet achteruitgaat – zoals wettelijk is vastgelegd.[2]

3.  Ambities moeten dusdanig vormgegeven zijn dat ze een sterk kader bieden voor daadwerkelijke omslag en een reductie van stikstofuitstoot en andere vormen van vervuiling. De 10 ambities die nu ter besluitvorming voorliggen kunnen concreter en ambitieuzer geformuleerd worden. Zo wordt er bijvoorbeeld niet geprioriteerd als het gaat om het type bedrijven of het soort innovatie waar de provincie op wil inzetten, en wordt niet concreet gemaakt hoeveel procent van het landbouwareaal biologisch zal zijn in 2050. Met deze amendementen willen wij de doelen concreter en scherper maken, met oog op de zeer urgente opgaven in het kader van de verbetering van milieu, natuur, water, klimaat en leefomgeving. 

Toelichting amendement: 

Ambitie 1: Duurzame productie van gezond voedsel

Een overkoepelede ambitie moet richting geven, inspireren en ambitieus zijn. Een streven naar zoveel mogelijk biologische en plantaardige landbouw helpt om de juiste groene en duurzame keuzes te maken en geeft een duidelijk kader voor de andere negen ambities. Natuurinclusieve landbouw versterkt de natuur omdat het bijdraagt aan meer biodiversiteit, schoon water en schone lucht, een gezonde bodem. 

Indiener(s)

Naam/namen en fractie/fracties

Jesseka Batteau, Partij voor de Dieren

[1] https://nos.nl/collectie/13901/artikel/2510408-plannen-voor-natuur-stikstof-en-klimaat-onvoldoende-om-doelen-te-halen

[2] https://www.bnr.nl/nieuws/duurzaamheid/10565321/rechter-doet-cruciale-uitspraak-in-stikstofzaak