Vragen Bomenkap ten behoeve van de weste­lijke ontsluiting Amers­foort

Indiendatum: dec. 2018
Antwoorddatum: 4 jan. 2019

Geachte Statenleden,

Toelichting:

U heeft op 17 december 2018 schriftelijke vragen gesteld aangaande de bomenkap ten behoeve van de westelijke ontsluiting Amersfoort. Middels deze brief beantwoorden wij uw vragen.

1. Is de vergunning voor het kappen van 1700 bomen voor onderzoek naar NGE’s en archeologische vondsten op het tracé van de westelijke ontsluiting Amersfoort al aangevraagd bij de provincie? Zo ja, wanneer? En welke gedeputeerde is hiervoor verantwoordelijk? Is de vergunning verleend? Wanneer mag er op zijn vroegst gekapt gaan worden?

1. Antwoord:
Het te kappen areaal voor de onderzoeken valt voor ongeveer een zesde deel onder bevoegdheid van de gemeente Amersfoort. De gemeente Amersfoort heeft hiervoor een Omgevingsvergunning (kapvergunning) verleend. Ongeveer vijf zesde van het areaal valt buiten de ‘Bebouwde kom houtopstanden Wet natuurbescherming’ en valt daarmee onder bevoegdheid van de provincie. De provincie verleent echter geen kapvergunningen, maar ontvangt meldingen aangaande voorgenomen vellingen. Er volgt dus geen besluit. Voor de betreffende velling is op 4 december 2018 een kapmelding ingediend. De kapmelding ziet toe op het geheel van de Westelijke Ontsluiting en volgt op een eerdere kapmelding uit 2017 die inmiddels verlopen is. De provincie heeft de bevoegdheid om een kapverbod op te leggen. Het opleggen van een kapverbod betreft een middel dat alleen in gevallen kan worden toegepast die voldoen aan één of meer van de voorwaarden zoals opgenomen in artikel 4.6 van de Beleidsregels Natuur en Landschap provincie Utrecht 2017 (hierna: Bnl). Dit betreft houtopstanden in oude boskernen, bosreservaten, A-locaties, cultuurhistorisch waardevolle oude bossen, aaneengesloten oppervlaktes groter dan 3 hectare of waardevolle landschapselementen. De betreffende houtopstand voldoet niet aan één van de voorwaarden. Het opleggen van een kapverbod is dan ook niet mogelijk. De velling mag plaatsvinden vanaf vier weken na indienen van de melding tot maximaal één jaar na indienen van de melding. Gedeputeerde Maasdam-Hoevers heeft Wnb Houtopstanden in haar portefeuille waar het ontheffingverlening betreft. Gedeputeerde Pennarts-Pouwheeft toezicht en handhaving groene wetten in haar portefeuille, en daarmee de controle of vellingen plaats vinden binnen het tijdbestek van een geldende melding en of er aan de eisen van de herplantplicht wordt voldaan.

2. Op welke bestaande en vastgestelde kaders en regelgeving gaat/ging de provincie deze kapmelding van de gemeente Amersfoort toetsen?

2. Antwoord:
De toetsing behelst de eisen vanuit de Wet natuurbescherming, de Verordening Natuur en Landschap provincie Utrecht 2017 en de Beleidsregels Natuur en Landschap provincie Utrecht 2017. Praktisch gezien betekent dit dat allereerst getoetst wordt of de te vellen houtopstand gelegen is binnen de ‘Bebouwde kom houtopstanden Wet natuurbescherming’, ofwel of de provincie het bevoegd gezag is. Daarnaast wordt gekeken of de betreffende melding voldoet aan alle indieningsvereisten. Tenslotte wordt gekeken of de te vellen houtopstand niet gelegen is op een locatie die mogelijk een kapverbod zou kunnen rechtvaardigen. Zie daarvoor het antwoord op vraag 1.

3. Is daarin meegenomen dat de grondonderzoeken naar NGE’s ook gedaan kunnen worden zonder bomenkap? Wat betekent dat voor nut en noodzaak van de kap van 1700 bomen op dit moment?

3. Antwoord:
Nee, omdat ‘nut en noodzaak’ niet is opgenomen als één van de categorieën waarvoor een kapverbod opgelegd kan worden, zie antwoord onder vraag 1, is er geen juridisch kader waarin dit meegewogen kan worden. Het uitgangspunt van de Wet natuurbescherming (Houtopstanden) is dat er gekapt mag worden als er tijdig een melding is ingediend. Het primaire doel van de Wnb is het behoud van het bosareaal en niet het behoud van bestaand bos. Wij hebben vertrouwen in de kundigheid van de gemeente Amersfoort om de juiste werkwijze te hanteren ten aanzien van onderzoek naar NGE’s. Daarnaast dient vermeld te worden dat de kap van de bomen niet alleen voor de detectie van NGE dient te geschieden. De aanleg van kabels en leidingen, het aanbrengen van boringen ten behoeve van deze kabels en leidingen, onderzoek naar de draagkracht van de grond en archeologisch onderzoek ten behoeve van de aanvraag aanlegvergunning zijn additionele redenen die de kap van de bomen nodig maakt. De kap vindt plaats begin januari, om overtreding van verbodsbepalingen vanuit de Wnb, hoofdstuk soortbescherming te voorkomen (kap van bomen buiten het broedseizoen van vogels).

4. Er is bij de Stichting das en boom gemeld dat er een dassenburcht is binnen het gebied. Is dit al onderzocht? Wat is het resultaat? Kan er onder deze omstandigheden door de provincie een vergunning voor kap verleend worden?

4. Antwoord:
Ook de aanwezigheid van beschermde soorten is niet opgenomen als één van de categorieën waarvoor een kapverbod opgelegd kan worden (zie antwoord vraag 1). Wel is het zo dat door de vondst van een dassenburcht er door de initiatiefnemer van het project westelijke ontsluiting Amersfoort, zijnde de gemeente Amersfoort, inzichtelijk dient te worden gemaakt middels een natuurtoets in hoeverre de ruimtelijke ingreep natuurwaarden mogelijk zal beïnvloeden. Als uit die natuurtoets blijkt dat negatieve effecten niet uitgesloten zijn (specifiek voor de das: zowel voor de burcht als aantasting van functioneel leefgebied), dan zijn er twee mogelijkheden: 1. De initiatiefnemer past het plan aan zodat er geen verbodsbepalingen worden overtreden (mitigeren); 2. De initiatiefnemer dient, na aanvullend ecologisch onderzoek, een aanvraag om ontheffing ihkv de Wet natuurbescherming (Wnb soortbescherming) in bij het bevoegd gezag, zijnde de provincie Utrecht. De resultaten van deze nieuwe natuurtoets wijzen erop dat er geen negatieve effecten zullen optreden en dat er daarom geen ontheffing bij de provincie hoeft te worden aangevraagd. Gemeente Amersfoort geeft aan dat zij, net zoals bij alle dassenburchten die binnen de gemeentegrenzen worden aantroffen ook in dit geval de dassenburcht blijft monitoren. Gemonitord wordt hoeveel dassen er leven, of zij de burcht uitbreiden, of zij vertrekken naar een andere burcht, of er meerdere burchten aanwezig zijn, etc. Net zoals voor de vondst van deze burcht zullen de ecologen van de gemeente Amersfoort het projectgebied van de Westelijke ontsluiting blijven inspecteren op aanwezigheid van beschermde dieren, waaronder ook dassen. Hieruit zal blijken of het gaat om een geïsoleerde populatie dan wel om een ‘dassenkerngebied’.

Aangaande de begroting en een second opinion hierover van adviseursbureau de Brink Groep stelt u daarnaast de volgende vragen die wij hieronder beantwoorden.

5. Heeft de Brink Groep andere vergelijkbare infrastructurele plannen berekend? Zo ja, welke?

5. Antwoord:
De raad van de gemeente Amersfoort heeft de Brink Groep opdracht gegeven om een onafhankelijke second opinion uit te voeren. De Brink Groep heeft de opdracht onder andere gekregen op basis van hun ervaring op het gebied van toetsing van financiële ramingen van infrastructurele werken (zie de offerte-aanvraag van 24 september 2018 GRF/5863572).

6. Is de Brink Groep gecertificeerd om haalbaarheidsonderzoeken en kostenramingen voor het spoor te doen?

6. Antwoord:
Wij gaan er vanuit dat de raad van de gemeente Amersfoort zorgvuldig heeft afgewogen welk bureau opdracht te geven.

7. Is de Brink Groep gecertificeerd voor ISO 9001-9002? (kwaliteitssysteem waardoor het product controleerbaar is)

7. Antwoord:
Zie antwoord vraag 6.

8. Gedeputeerde heeft in antwoord op onze schriftelijke vragen in september gezegd, dat er niet meer dan de beloofde 59 miljoen euro uit de provinciekas beschikbaar zou zijn. Ook Prorail houdt de hand op de knip, de risico’s van de mogelijk hogere kosten van deze weg zijn allemaal voor de gemeente Amersfoort. Realiseert de Gedeputeerde Straat zich dat zijn partijgenoot van de VVD, wethouder Buitelaar, op het punt staat om de gemeente Amersfoort mogelijk op zeer hoge kosten te jagen, aangezien de gemeente alle risico’s moet dragen?

8. Antwoord:
De budgetraming en de uitkomst van de second opinion laten zien dat de aanleg van de Westelijke Ontsluiting inclusief de besparingsmaatregelen binnen beschikbaar projectbudget mogelijk is, en dat er met voldoende risico-onvoorzien rekening is gehouden.

9. Hoe gaat de gemeente Amersfoort een mogelijke kostenoverschrijding van 10 miljoen (verschil berekening Arcadis en De Brink Groep) betalen? Op welke voorzieningen kan de gemeente Amersfoort bezuinigen in de toekomst, als de weg duurder uitvalt dan de Brink Groep ons voorspiegelt?

9. Antwoord:
Er is geen sprake van een kostenoverschrijding. De integraal ontwerp-raming van 12 oktober 2018 kwam qua uitvoeringskosten te hoog uit om te passen binnen de totale budgetraming en het beschikbare projectbudget. Zoals gebruikelijk, is vervolgens onderzocht welke besparende maatregelen er mogelijk waren, zonder afbreuk te doen aan de scope van het project zoals vastgelegd bij eerdere besluiten door de gemeenteraad van Amersfoort. In totaal wordt met de bovengenoemde beheersmaatregelen een dusdanige kostenoptimalisatie behaald, dat het project binnen de scope én binnen het projectbudget kan worden uitgevoerd. Of en op welke voorzieningen eventueel te bezuinigen mocht dat nodig zijn is een vraag die wij niet kunnen beantwoorden, maar aan de gemeente Amersfoort is.

10. In januari 2019 komt er een wetenschappelijk onderbouwde kostenbatenanalyse van het alternatieve plan van inwoners uit Amersfoort voor een veilige en betere doorstroming aan de westkant van Amersfoort. De 3500 bomen op het hele tracé hoeven in dat plan niet gekapt te worden. Bovendien is het allemaal vele malen goedkoper! Gaat Gedeputeerde de kap van de eerste 1700 bomen uit stellen tot dit plan klaar is? Zo nee, waarom niet?

10. Antwoord:
Nee. Het betreft een project van de gemeente Amersfoort. Nu blijkt dat het project binnen budget kan worden uitgevoerd, zal de gemeente zo spoedig als mogelijk na de bespreking door de raad overgaan tot onderzoek naar niet gesprongen explosieven, archeologie en draagkracht ondergrond, evenals de aanleg van de kabels en leidingen. Daarnaast gaat de gemeente het uitvoerings- en aanbestedingscontract verder opstellen en afronden, om deze zo spoedig mogelijk op de markt te zetten.