Behoud het Oude Tempelbos in het Hart van de Heuvelrug

Voorzitter,

Ik heb lang nagedacht over hoe ik dit onderwerp over het voetlicht wil brengen vandaag. Misschien kunnen we het nog het beste vergelijken met een lange reis. We zijn als provincie 20 jaar geleden op pad gegaan met gemeenten en andere partners en hadden een mooie bestemming in het vooruitzicht: een groene regio waarin ruimte is voor natuur en dieren en tegelijkertijd ook ruimte voor mensen om te wonen, te werken en te recreëren. Een nobel doel, één die we denk ik allemaal nog steeds kunnen onderschrijven. Maar inmiddels zijn we twee decennia verder en de realiteit is dat we ons nu moeten afvragen of we wel het juiste pad hebben gevolgd.

Er zitten namelijk fundamentele weeffouten in onze reisgids. Natuurontwikkeling is afhankelijk gemaakt van woningbouw, groen voor steen, zonder steen geen groen. We zijn op papier gaan schaken met vlakjes rood (woningbouw) en groen en hebben ons geen rekenschap gegeven van de hoge natuurwaarden in de rode gebieden.

Eén van de etappes in onze reis brengt ons bij een bijzonder bos, namelijk het bos van buitenplaats Oude Tempel. Een bos van 16 hectaren met grote cultuurhistorische en landschappelijke waarde, met een hoge ecologische waarde, een bos dat wordt gekoesterd door de inwoners van Soesterberg en een thuis biedt aan vele dieren, vogels en insecten, waaronder 11 bedreigde diersoorten die op de rode lijst staan. Het bos bestaat uit een variatie aan boomsoorten, inclusief zeer oude bomen die wel 400 jaar oud zijn. De historische lanen worden gevormd door eiken en beuken en deze bomen hebben in de loop van de tijd zich kunnen ontwikkelen tot een rijke biotoop, een hecht ecosysteem.

1600 bomen staan hier, zo heeft actiegroep Oude Tempel berekend. 1600 volwassen bomen die verkoelen bij hitte - wist u dat 1 volwassen boom gelijk staat aan 10 airco’s - water opvangen en vasthouden, CO2 opslaan en lucht zuiveren. Deze bomen fungeren als groene long fungeren Soesterberg. Maar in de huidige plannen blijven er minder dan 200 bomen staan.

Dit bos moet nu gaan plaatsmaken voor zogenaamde ‘natuurinclusieve’ woningbouw. De insprekers hebben vorige week overtuigend laten zien dat er geen sprake kan zijn van het behoud van een bos als hier 300 woningen komen. Er blijft zeer weinig over van de oorspronkelijke bomen en -laanstructuur. De verharding en verkeerstoename zullen funest zijn voor de kwetsbare , hooggewortelde bomen en zullen de rijke humuslaag kapotmaken. De ecologische samenhang zal worden vernietigd.

De gebruikelijke argumenten - dat is nu eenmaal afgesproken, of, we hebben de opbrengsten nodig - gaan niet meer op. Niet nu we geconfronteerd worden met de hevige gevolgen van klimaatverandering, niet nu we ons bewust zijn van de hoge ecologische waarde van volwassen bomen, van wat bomen ons bieden. En ook niet nu blijkt dat die opbrengsten verre van zeker zijn en dat het project Oude Tempel zelfs bijdraagt aan een negatieve balans binnen het project Hart van de Heuvelrug. En ja, we hebben een woningopgave, maar ik weet zeker dat wanneer we samen tot de conclusie komen dat we het anders willen, dat het ons gaat lukken om andere geschikte locatie te vinden voor deze woningen.

Als Partij voor de Dieren zijn wij blij met de steun van de vele fracties die zich hebben uitgesproken voor het behoud van het bos van Oude Tempel, dank ook aan de fracties die onze motie mede-indienen: Volt, 50plus en BBB.

Voorzitter, de tijd is aangebroken om politieke moed te tonen en ook om beloftes na te komen. En dat is helemaal niet moeilijk. We weten allemaal dat de vernietiging van een bos, een heel ecosysteem, op geen enkele manier is goed te praten of uit te leggen. Niet aan de inwoners van Soesterberg, maar ook niet als u eerlijk bent aan uzelf, of aan uw kinderen en kleinkinderen. Luxe wonen in een gedecimeerd bos is geen mensenrecht, geachte Statenleden, een schone, gezonde en duurzame leefomgeving wel.

Het is een kans om het juiste te doen, om af te zien van korte termijndenken en ons rijk rekenen met verstening. In plaats daarvan kunnen we komende generaties in gedachten te houden. Zou het niet geweldig zijn als we straks kunnen zeggen: we hebben net op tijd de juiste afslag genomen en kijk wat het ons heeft gebracht: het Hart van de Heuvelrug is springlevend en klopt diep donkergroen.

Dank u wel.