Amen­dement Ambitie 6: Versterking natuur belang­rijke pijler bij ruil­ver­ka­veling en herin­de­lingen - Aange­nomen

Provinciale Staten van Utrecht vergaderen op 5 februari 2025 en bespreken het SV Ambities landbouw en voedsel provincie Utrecht 2050.

Provinciale Staten besluiten:

Om de tekst in Kaderstellende notitie Ambities landbouw en voedsel Provincie Utrecht 2050, onder ambitie 6 (Sterke landbouwstructuur) op p.5 als volgt aan te passen (aanpassingen in groen): 

“Grotere huiskavels helpen de weidegang te bevorderen en transport te verminderen. Ook kan kavelruil helpen om waterinfiltratiesystemen of landschapselementen te realiseren. De provincie wil met inzet op vrijwillige en wettelijke kavelruilinstrumenten en met de aanleg van bijbehorende infrastructuur, de kansen voor duurzamer agrarisch en ander landgebruik actief bevorderen. De versterking van de natuur, biodiversiteit en groen-blauwe dooradering zijn belangrijke pijlers voor herindelingen en kavelruil. Er wordt rekening gehouden met de kwaliteiten van de ondergrond en het bodem- en watersysteem. Het streven is naar een landbouwstructuur waarbij aard en omvang van agrarische bedrijven en een duurzaam, klimaatrobuust water- en bodemsysteem goed op elkaar zijn afgestemd en passend bij de omgeving. Dit geeft zekerheid en perspectief.”

Aanleiding:

Het Statenvoorstel Ambities Landbouw en voedsel Provincie Utrecht heeft als doel een visie te formuleren voor een duurzame toekomst in onze provincie. Daarvoor worden 10 ambities geformuleerd die deze visie ondersteunen.

In 9 amendementen op deze 10 ambities maken wij een duidelijke keuze voor duurzame, biologische landbouw waarin geen plaats is voor dierenleed en waar voedsel geproduceerd wordt in harmonie met de natuur. De instrumenten die de Provincie heeft worden daarvoor ingezet (subsidies, kennis en deskundigheid, samenwerkingen/netwerken) en neemt de provincie de verantwoordelijkheid om deze ambitie te realiseren, niet alleen door te stimuleren en te faciliteren, maar ook door kaders en normen vast te stellen.

Argumenten:

1. De urgentie om de problematiek in de landbouw aan te pakken wordt naarmate de tijd verstrijkt steeds groter. Dit blijkt uit de sterk verslechterde staat van de natuur en de vervuiling van onze leefomgeving door grote hoeveelheden aan mest en andere vervuilende stoffen. Gezaghebbende organisaties en wetenschappelijke instituten (zoals PBL, de WUR, Deltares en het RIVM) luiden keer op keer de noodklok en geven aan dat we per direct moeten gaan werken aan het terugdringen van uitstoot en vervuiling veroorzaakt door de intensieve landbouw in Nederland.^[1]

2. De jurisprudentie laat zien dat de Nederlandse overheden niet langer ingrijpende maatregelen voor zich uit kunnen schuiven. Natuur- en milieuorganisaties worden keer op keer in het gelijkgesteld door de rechter, zoals ook in de recente zaak die Greenpeace heeft aangespannen tegen het Rijk, waarin de rechter oordeelt dat de overheid te weinig heeft gedaan om stikstof te reduceren, per direct maatregelen moet nemen om de meest kwetsbare natuur te beschermen, en voor 31 december 2030 moet zorgen dat op de helft van de stikstofgevoelige natuur niet achteruitgaat – zoals wettelijk is vastgelegd.^[2]

3.  Ambities moeten dusdanig vormgegeven zijn dat ze een sterk kader bieden voor daadwerkelijke omslag en een reductie van stikstofuitstoot en andere vormen van vervuiling. De 10 ambities die nu ter besluitvorming voorliggen kunnen concreter en ambitieuzer geformuleerd worden. Zo wordt er bijvoorbeeld niet geprioriteerd als het gaat om het type bedrijven of het soort innovatie waar de provincie op wil inzetten, en wordt niet concreet gemaakt hoeveel procent van het landbouwareaal biologisch zal zijn in 2050. Met deze amendementen willen wij de doelen concreter en scherper maken, met oog op de zeer urgente opgaven in het kader van de verbetering van milieu, natuur, water, klimaat en leefomgeving. 

Toelichting amendement:

Ambitie 6:

Ruilverkaveling zal een rol spelen bij de herinrichting van het landbouwareaal. Gezien de opgave voor natuurherstel en natuurrealisatie is het van belang om bij deze ingrepen niet alleen rekening te houden met bodemgesteldheid en waterhuishouding maar ook nadrukkelijk te kijken naar de impact op de natuur en de biodiversiteit, en keuzes te maken die zowel bijdragen aan een duurzame landbouw als aan de versterking van de natuur.

Indiener(s)

Naam/namen en fractie/fracties

Jesseka Batteau, Partij voor de Dieren

^[1] https://nos.nl/collectie/13901/artikel/2510408-plannen-voor-natuur-stikstof-en-klimaat-onvoldoende-om-doelen-te-halen

^[2] https://www.bnr.nl/nieuws/duurzaamheid/10565321/rechter-doet-cruciale-uitspraak-in-stikstofzaak