Vragen over afschieten meer­koeten en smienten

Statenlid Willem van der Steeg heeft vragen gesteld over twee ontheffingen die de Provincie Utrecht heeft afgegeven. In de ontheffingen staat dat meerkoeten en smienten de komende vijf jaar mogen worden afgeschoten onder het mom van schadebestrijding. Deze ontheffingen hadden echter nooit verleend mogen worden omdat aan een aantal belangrijke regels niet is voldaan. Daarnaast wordt er in Utrecht nog steeds onvoldoende aandacht besteed aan de preventie van schade.

Elk jaar worden er meer dan duizend meerkoeten afgeschoten in Utrecht. De schade die deze watervogels veroorzaken beperkt zich echter tot een handjevol boerenbedrijven en bedraagt ongeveer €1000,-. Het grote aantal afgeschoten meerkoeten staat dus geheel niet in verhouding tot de schade die wordt veroorzaakt, en alleen al daarom zou de provincie niet moeten toestaan dat deze vogels worden gedood.

Dat deze ontheffing sowieso niet verleend had mogen worden, blijkt ook uit de manier waarop de provincie met het begrip 'belangrijke schade' omspringt. Belangrijke schade wordt gedefinieerd als een schadebedrag van €250,- per bedrijf per schadegeval per jaar. Alleen wanneer er voor minimaal dit bedrag aan schade is veroorzaakt, mag er een ontheffing worden afgegeven waarmee dieren mogen worden gedood. De meerkoet veroorzaakt voor een veel kleiner bedrag aan schade, maar de provincie heeft alleen gekeken naar het totale schadebedrag per bedrijf, en niet naar het aandeel van de meerkoet daarin. Het komt bijvoorbeeld regelmatig voor dat 90% van de schade wordt veroorzaakt door ganzen, en slechts 10% door meerkoeten. Wanneer een boer dus voor €1000,- aan schade meldt, waarvan wordt vastgesteld dat €900,- daarvan door ganzen is veroorzaakt, en slecht €100,- door meerkoeten, beschouwt de provincie dit blijkbaar toch als een geval van 'belangrijke schade' door meerkoeten. Wij vinden dit onrechtmatig, en hebben de provincie opgeroepen om de ontheffing in te trekken.

Ook de smient mag de komende vijf jaar afgeschoten worden in Utrecht. En dit terwijl de rechter in Haarlem de jacht op smienten voorlopig heeft verboden naar aanleiding van het bezwaar van de Vogelbescherming tegen een ontheffing van de provincie Noord-Holland. Alleen wanneer er sprake is van een gezonde populatie mag er een ontheffing worden afgegeven. Voor smienten betekent dit dat er minstens 258.200 dieren moeten zijn. Omdat er in Nederland nog slechts 200.000 smienten overwinteren, heeft de rechter de Vogelbescherming in het gelijk gesteld. Wij vinden daarom dat ook de provincie Utrecht de ontheffing moet intrekken.

Afschot is niet alleen een zeer wrede methode van schadebestrijding, het is ook niet effectief. Wij pleiten er daarom voor dat de provincie inzet op schadepreventie, waarvan de effectiviteit wel vaststaat. Smienten en meerkoeten veroorzaken slechts in een zeer beperkt gebied schade aan grasland, en dus zou de provincie meer moeten doen aan gebiedsinrichting en gebiedsspecifieke maatregelen om de overlast te voorkomen.