Schrif­te­lijke vragen over de Modder­kruiper

Indiendatum: 21 apr. 2022
Antwoorddatum: 24 mei 2022

Geachte heer W. van der Steeg,

Toelichting (vragensteller):

Zie bijgevoegd artikel uit de Telegraaf van 8 april 2022 omtrent de aanwezigheid van de grote modderkruiper in Strijkviertel en het dempen van het leefgebied van deze vis.

1. Klopt het bericht in de Telegraaf dat de provincie Utrecht het behoud van de grote modderkruiper in Strijkviertel minder belangrijk vindt dan de realisatie van een bouwproject aldaar?

Antwoord:

Nee, dat is niet het geval. Wij vinden zowel werkgelegenheid als bescherming van soorten en biodiversiteit belangrijk. Het gebied is al langere tijd aangewezen als bedrijvenlocatie, voor de grote werkgelegenheidsbehoefte in de stad en regio. Ook zijn de kansen voor ontwikkeling van de huidige populatie onderzocht. Hier heeft een afweging plaatsgevonden waarbij is geconcludeerd dat de geïsoleerde populatie van de grote modderkruiper op lange termijn niet levensvatbaar is. Door elders (in de Thematervelden, nabij de Haarrijnse Plas) nieuw leefgebied te maken en een bestaande populatie (in Oostbroek) te versterken, wordt de grote modderkruiper beschermd. Dit zijn ook de voorwaarden geweest om de ontheffing te verlenen.

2. Op biz. 2 van de door u verleende ontheffing van 31 maart 2022 wordt gesproken over het dempen van het leefgebied van de grote modderkruiper in het najaar van 2022. Verderop staat dat het compensatiegebied gereed is in het najaar van 2023. Is dit een verschrijving?

Antwoord:

Op biz. 2 van de verleende ontheffing staat inderdaad een beschrijving van een verouderde planning waarbij er gesproken wordt over het niet eerder dempen van de sloten dan het najaar van 2022. Dit is een verschrijving. In voorschrift 11 van de ontheffing staat de juiste planning aangegeven waarbij het dempen van de sloten waarin de grote modderkruiper aanwezig is pas mag plaatsvinden als het compensatiegebied functioneel is, op zijn vroegst in het najaar van 2023. De RUD Utrecht zal namens ons toezicht houden op de planning van de werkzaamheden en de realisatie van het compensatiegebied.

3. Tav de motivering ('geen andere bevredigende oplossing') staat er in de ontheffing dat er binnen het ontwerp geen ruimte is om geschikt leefgebied te creëren. In hoeverre heeft de provincie meegekeken bij het ontwerp? In hoeverre is gekeken naar aanpassing van het ontwerp, zodat het leefgebied behouden kan blijven cq. versterkt kan worden?

Antwoord:
Ten tijde van het ontwerp van het plan en de ontheffingverlening hiervan was het Rijk nog bevoegd gezag. De eerste ontheffing voor het plan is verleend door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Hierna volgde een traject waarbij niet aan alle voorwaarden voldaan is en het project niet tijdig tot uitvoer kwam waardoor wij hierop volgend nog twee ontheffingen hebben verleend voor hetzelfde project. Voorafgaand aan de aanvraag voor het laatste besluit is reeds vooroverleg gevoerd over het betreffende plan en zijn opmerkingen geplaatst. Pas in de aanvraagfase kan een definitieve beoordeling uitgevoerd worden. Bij de beoordeling van de aanvraag moet ook de 'meest bevredigende oplossing' gekozen zijn voor de soort, onder andere wat betreft de te nemen maatregelen en inrichting van het plan. De aangevraagde inrichting (verplaatsing van de exemplaren van de soort naar een andere locatie) is naar ons idee de beste manier om de staat van instandhouding van de soort te waarborgen en te verbeteren.

4. Bij de wettelijke belangenafweging geeft u in de ontheffing aan dat het belang van de ruimtelijke ingreep zwaarder weegt dan het belang van de grote modderkruiper. Bent u het met ons eens dat u hier economische belangen belangrijker heeft gevonden dan het natuurbelang?

Antwoord:
De gekozen maatregelen zijn de beste optie voor de staat van instandhouding van de soort en de aanwezige populatie. Het voor de ontheffingsaanvraag geldende belang wordt altijd afgewogen tegen het beschermingsbelang van de soort.

5. In de ontheffing wordt aangegeven dat er wellicht modderkruipers worden gedood door de verplaatsing naar het compensatiegebied Thematervelden. Hoe verhoudt zich dit tot bescherming en instandhouding van de modderkruiper?

Antwoord:
Er is rekening gehouden met de kwetsbaarheid van de grote modderkruiper in de werkwijze. Het landelijk vastgestelde Kennisdocument grote modderkruiper is onze leidraad bij het toetsen van de aanvraag en de werkwijze voldoet hieraan. Een ander geschikt leefgebied realiseren biedt meer kansen voor de populatie van de grote modderkruiper en de bescherming en instandhouding van de soort in Utrecht. Het mogelijk doden van de soort bij de verplaatsing is een risico. In het activiteitenplan staat aangegeven dat er maatregelen worden genomen om het doden zoveel mogelijk te voorkomen.

6. Refererend aan vraag 4. In de ontheffing kunnen wij ook lezen dat de soort zeldzaam is in stad en provincie. Er zijn ook nog onvoldoende gegevens beschikbaar qua verspreiding en populatie om een uitspraak te kunnen doen omtrent provinciale staat van instandhouding. Daarnaast wordt aangegeven dat veel van de populaties kleine relicten betreft in een gebied waar de soort ooit wijdverspreid voorkwam. Deze relatief kleine populaties zijn kwetsbaar. Gezien deze informatie vindt onze fractie het des te onbegrijpelijker dat ter plekke niet gekozen is voor behoud, bescherming en versterking, al dan niet in combinatie met andere opgaven (natuuropgave, Groene Contour, een grote achterstand in recreatief groen). U kiest er hier echter voor om vooralsnog een opgave in bedrijventerreinen voorrang te verlenen. Gezien het voorgaande, het verzoek van de Partij voor de Dieren om het leefgebied van de grote modderkruiper in Strijkviertel te behouden en te versterken. Bent u hiertoe bereid?

Antwoord:
Zie ook de toelichting onder vraag 1. Het is ons oordeel en die van de ecoloog betrokken bij het project, dat door de uitvoer van de vereiste maatregelen, er meer toekomstperspectief kan worden geboden voor de aanwezige populatie van de grote modderkruiper. Naast verplaatsing van de grote modderkruiper naar de Thematervelden is ook het uitbreiden en verder versterken van het leefgebied van de huidige populatie in Oostbroek onderdeel van het compensatieplan. De ontwikkeling van de (verplaatste) populatie zal gemonitord worden, indien nodig kunnen er aanvullende maatregelen getroffen worden.

7. Mocht toch worden overgegaan tot verplaatsing van de grote modderkruiper naar het compensatiegebied, hierbij het verzoek de monitoringsrapportage ter kennisname te sturen naar de commissie RGW.

Antwoord:
De eerste monitoringsrapportage zal worden aangeleverd in het eerstvolgende seizoen na realisatie van het alternatieve leefgebied in 2023, dus in 2024. leder jaar daarna zal monitoring plaatsvinden en hiervan worden ook de rapportages aan ons geleverd ter beoordeling. Wij zullen de rapportage na ontvangst ter kennisname toesturen aan de commissie RGW

Hoogachtend,
Gedeputeerde Staten van Utrecht,