Vragen over het doden van konijnen met fretten en roof­vogels

Indiendatum: apr. 2016
Antwoorddatum: 11 apr. 2016

Toelichting

De provincie Utrecht staat sinds kort toe dat konijnen op sportvelden De Woerd in Driebergen, De Burgwal in Amerongen en Tuiland in Doom niet alleen worden afgeschoten, maar ook met behulp van fretten en roofvogels worden gedood.[1] De fretten worden het konijnenhol ingejaagd om het konijn te doden of uit het hol in een val te jagen, waarna het konijn door de jager letterlijk de nek wordt omgedraaid (cervicale dislocatie). Bij het gebruik van roofvogels vindt het konijn bijna altijd de dood in de klauwen van de vogels.

In vervolg op het bovenstaande willen we u een aantal vragen voorleggen:

1. Deze ontheffing is in strijd met het Faunabeheerplan dat door GS is vastgesteld in 2014. Waarom geeft u ontheffingen af die in strijd zijn met uw eigen beleid?

Antwoord:
Zoals in het Faunabeheerplan kan worden nagelezen (p. 68 t/m 71), in het bijzonder in paragraaf 5.4.5, kunnen er wel ontheffingen worden verleend. Van strijdigheid met het Faunabeheerplan is derhalve geen sprake.

2. Het gebruik van cervicale dislocatie als dodingsmethode bij ganzen is vorig jaar door de rechter verboden, daar deze methode strijdig is met de wet. Op basis van welke regelgeving meent u dat het omdraaien van de nek van konijnen wel is toegestaan?

Antwoord:
Het verlenen van een ontheffing die een niet genoemde dodingsmethode toestaat is niet in strijd met de wet. De rechtbank heeft slechts geoordeeld dat het afwijken van genoemde methodes voor ganzen door middelvan ontheffingen geien de eisen uit de Vogelrichtlijn niet is toegestaan. Konijnen zijn zoogdieren en vallen derhalve niet onder de Vogelrichtlijn.

In antwoord op door ons gestelde technische vragen meent u dat het onwenselijk is om ontheffing te verlenen voor het levend uitzetten van de konijnen nadat deze met behulp van fretten en klepvallen zijn gevangen. De Faunabeheereenheid Noord-Brabant staat echter positief tegenover het elders uitzetten van op sportvelden gevangen konijnen.[2]

3. Op basis waarvan geeft u de voorkeur aan het omdraaien van de nek van gevangen konijnen boven het uitzetten op een daarvoor geschikte locatie?

Antwoord:
Uitzetten van dieren en dus ook konijnen is verboden op basis van artikel 14 van de Flora- enfaunawet. Daarnaast geldt dat konijnen meerdere ziektes en parasieten bii zich kunnen dragen. Door het verplaatsen van konijnen neemt het risico op verspreiding van deze aandoeningen toe. Hierdoor kan een andere poputatie, op een locatie waar zij geen schade veroorzaken, besmet en/of gedecimeerd worden. Het elders uitzetten van konijnen zou een verplaatsing zijn van het probleem. Het konijn is immers door het ministerie aangewezen als schadesoort, omdat het bekend is dat deze soort grote schade kan veroorzaken. Het dier elders vrijlaten kan ertoe leiden dat er op die locatie schade zal ontstaan. Afgezien van de mogelijkheid tot schade zal het uitzetten van koniinen in gebieden waar al konijnen voorkomen kunnen leiden tot een overschrijding van de draagkracht van het habitat (voedselaanbod). Hierdoor zullen er dieren mogelijk een hongerdood sterven.
Gezien het voorgaande is er derhalve ook geen houdbare onderbouwing te geven bij een ontheffing van arikel 14 van de Flora- en faunawet.

De plezierjacht op konijnen met fretten is bovendien uitsluitend toegestaan tussen augustus en januari, wanneer er geen konijnenjongen zijn.[3] In de door u verleende ontheffing voor de betreffende sportvelden is jacht met fretten echter mogelijk gedurende het gehele jaar.

4. Op basis waarvan hebt u besloten in deze ontheffing af te wijken van het beginsel dat er niet gejaagd mag worden op konijnen in de periode dat ze jongen hebben? Bent u bereid om de ontheffing hierop aan te passen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
De ontheffing is verleend in het kader van schadebestrijding. Er is derhalve geen sprake van jacht. De bestrijding van de schade die deze konijnen aan sportvelden aanrichten moet direct ter hand worden genomen, onder meer om letsel bij sporters te voorkomen. Wj zien daarom geen reden de ontheffing te wijzigen.

5. Deelt u de mening dat jacht met fretten en roofvogels zeer dieronvriendelijk is, aangezien konijnen in paniek op de vlucht slaan, verstrikt raken in de netten die de uitgangen afdekken en verwond of zelfs gedood worden door de beten van de fret en de klauwen van de vogels?[4]

Antwoord:
De ontheffing is verleend ter bestrijding van schade die konijnen aan sportvelden aanrichten. Er is geen sprake van jacht. Het is aan de schadebestrijder om dieren die eventueel gewond raken zo snel mogelijk uit hun lijden te verlossen. Het aanslaan van konijnen door roofvogels is een natuurlijk verschijnsel. Deze wijze van schadebestrijding is daarmee inherent niet dieronvriendeliiker dan een natuurlijk verschijnsel.

Uit het rapport “Konijnenschade in stedelijk gebied” (2014) blijkt dat er diverse diervriendelijke alternatieven zijn om schade door konijnen in stedelijk gebied te voorkomen. Zo is het middel Rabbix, wat een voor konijnen onaangename geur verspreid, effectief gebleken in het voorkomen van schade. Ook antigraafrasters of antiworteldoek kan op een diervriendelijke wijze schade voorkomen.[5]

6. Heeft u de aanvrager geadviseerd om van deze methoden gebruik te maken, alvorens over te gaan tot het verlenen van deze ontheffing?[6] Zo nee, waarom niet? Bent u bereid om dit alsnog te doen?

Antwoord:
Preventieve middelen zijn op deze locaties toegepast. Zo is er een konijnenwerend raster geplaatst, dat zeer regelmatig wordt gecontroleerd, wat niet tot de gewenste resultaten heeft geleid. Het Faunafonds heeft in haar advies in deze ontheffing ook geconstateerd dat kan worden gesteld dat er voldoende preventieve maatregelen zijn genomen om de schade door konijnen te voorkomen of te beperken.

Het genoemde middel 'Rabbix' is overigens nog geen bewezen middel dat op de lange termijn resultaten heeft geboekt. ln het door u aangehaalde rapport van Nagtegaal en Giesen wordt daar reeds notie van gegeven: "Naast positieve ervaringen is op enkele locaties gewerkt met CHF en Rabbix zonder enig resultaat. Navraag bij het Goois Natuur Reservaat en Spoftpark Crailoo leert dat de resultaten niet afdoende waren om de overlast aan te pakken. Sinds het najaar van 2013 vindt dan ook afschot plaats met betere resultaten als gevolg", en "Wordt gekeken naar de duur van de effecten in de literatuur dan zijn er effecten gemeten die enkele maanden aanhielden, er zijn echter ook studies waarbij geen of slechts een zeer beperkt effect gemeten werd. De duur van de effecten zal enerzijds afhangen van het vervliegen van het geurmiddel maar het is niet uit te sluiten dat gewenning ook een rol kan spelen. Verder is nog onduidelijk wat de effecten zijn op de lange termijn van de diverse methoden. Hoe lang blijft een geurmiddel werkzaam en treed er gewenning op? Daarnaast is en blijft onduidelijk in hoeverre er neveneffecten zijn van de methoden."

7. Bent u bereid, gezien bovenstaande omissies, om de verleende ontheffing in te trekken, al dan niet zodanig aan te passen dat de konijnen levend worden gevangen en elders worden uitgezet? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Er is geen sprake van omlssies. Wij zijn niet bereid de ontheffing in te trekken of te wijzigen. Ten aanzien van het uitzetten van de konijnen verwijs ik u voor de toelichting naar het antwoord op vraag 3

Namens de Partij voor de Dieren en hoogachtend,

Hiltje Keller

[1] Zie ontheffing nr. 8180822C d.d. 22 maart 2016.

[2] http://www.faunabeheereenheid.nl/

[3] http://www.bij12.nl/, pag. 35.

[4] http://www.bij12.nl/, pag. 34.

[5] http://www.bij12.nl/

[6] Zie de aangenomen motie “Adviesrol preventieve maatregelen”; https://utrecht.partijvoordedieren.nl/