Bijdrage Leidraad gebieds­ge­richte aanpak stikstof

Voorzitter,

We weten al jaren dat het slecht gaat met onze biodiversiteit. Slechts 15% van de oorspronkelijke dieren en planten in Nederland hebben we nog over. En het stikstofoverschot heeft daar een groot aandeel in.

En voorzitter, in plaats van daar wat aan te doen, scheren we met ons beleid langs de juridische afgrond en met het PAS zijn we zelfs rechtstreeks het ravijn in gedonderd. En waar de minister nu mee komt is allerminst een poging om uit dat ravijn te klimmen.

De provincie heeft de opdracht gekregen om te komen tot een gebiedsgerichte aanpak. Voorzitter, GS stelt nu een leidraad voor over 3 sporen.

Het eerste spoor, het intensiveren van natuurherstel, zien we als kans om eindelijk te zorgen voor robuuste natuurgebieden. Fijn dat GS de Staten zal meenemen in de aanvraag Rijksgeld versterking robuuster maken natuur. Onze fractie vraagt zich wel af of we hierin niet achterlopen op andere provincies en welke gevolgen dit heeft. Zo begrijpen we dat Overijssel die aanvraag eerder dit jaar al heeft gedaan. En inmiddels zijn er al bestuurlijke afspraken op hoofdlijnen gemaakt. Graag een reactie van de gedeputeerde

Het tweede spoor, de gebiedsprocessen. Goed dat hierin ook naar andere opgaven wordt gekeken, zoals klimaat en bodemdaling. Maar het college geeft aan dat in de gebiedsprocessen de sectoren aan zet zijn. Dat geeft onze fractie weinig vertrouwen. Gaat het college actief aansturen op extensivering van landbouw rond Natura2000 gebieden of laat ze dit aan de sector over?

Ook over het derde spoor is onze fractie sceptisch. Het lijkt erop dat er weer miljoenen worden geïnvesteerd in schijnoplossingen onder het mom van innovatie. We hebben al de luchtwassers op potdichte en overbevolkte stallen, waarmee het risico op stalbranden wordt vergroot. Of emissiearme stalvloeren, met explosiegevaar. En nu moeten boeren hun mest aanlengen met water en het krachtvoer moet iets minder eiwit gaan bevatten. MOB (Mobilisation for the Environment) zegt daarover: “beide zijn lachwekkende maatregelen die geen vermindering van stikstofdepositie zullen gaan opleveren.” Voorzitter, onder het mom van innovatie worden boeren al jaren aan het lijntje gehouden en heeft het het dierenwelzijn niks opgeleverd.

Laten we het probleem nu eens bij de bron aanpakken: minder landbouwdieren betekent minder mest en daarmee minder stikstof. We lezen in de leidraad dat de landbouw, en dan met name de veehouderij, de grootste bron van stikstofdepositie is. In Utrecht is het aandeel van de landbouw maar liefst 48%. Toch zien we nog steeds geen plannen voor het uitfaseren van de intensieve veehouderij. Deze industrie mag zelfs nog steeds uitbreiden. Natuurlijk wel onder voorwaarde dat de stikstofuitstoot wordt beperkt. Door innovatie. Lapmiddelen dus.

De Partij voor de Dieren wil het aantal landbouwdieren met 70% terugdringen, wat bovendien hard nodig is voor andere problemen zoals de klimaatcrisis, dierenwelzijn en – voorzitter, altijd belangrijk, maar in de huidige context nog toepasselijker - de volksgezondheid. Daarom dienen wij een motie in om het terugdringen van de veestapel onderdeel te maken van de gebiedsgerichte aanpak.

Ook zien we dat ammoniak, veelal afkomstig uit de veehouderij, sneller en dichterbij neerslaat dan stikstofoxiden. Dit heeft dus relatief veel invloed op een nabijgelegen Natura 2000-gebieden. Daarom dienen wij een motie in waarin wij GS verzoeken intensieve veehouderij rond Natura2000 gebieden uit te faseren.

Daarnaast hebben wij de motie “Lagere snelheid, hogere stikstofreductie” mede ondertekend om de stikstofreductie verder vergroten.

Dank u wel.