Bijdrage Staten­voorstel Samen­wer­kings­agenda Lucht­kwa­liteit

Bijdrage Provinciale Staten 5 februari 2018, agendapunt 8: Statenvoorstel Samenwerkingsagenda Luchtkwaliteit,

Voorzitter,

Luchtkwaliteit is geen luchtig onderwerp. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat er schone lucht is en dat die voorraad oneindig is. Niets is minder waar. Het aanpakken van luchtverontreiniging is een topprioriteit waarbij daadkracht en afrekenbare doelen onmisbaar zijn. Het is immers een probleem dat we aan moeten pakken als we niet willen dat mensen ernstige gezondheidsproblemen krijgen.

In de samenwerkingsagenda wordt luchtvervuiling genoemd in de top drie van oorzaken van vroegtijdige sterfte. Uit onderzoek van het RIVM en Universiteit Utrecht blijkt dat luchtverontreiniging zo’n 1,3 miljoen mensen in de provincie Utrecht gemiddeld 13 maanden van hun leven kost. [1] Voorzitter, ook een schokkend gegeven: ruim 11% van alle longkankergevallen wordt veroorzaakt door luchtvervuiling, zo blijkt uit eveneens recent onderzoek van het RIVM. [2]

En een significant deel van de kinderen met een te laag geboortegewicht is eveneens het gevolg van luchtvervuiling, met name fijnstof uit wegverkeer, zo bleek eind vorig jaar uit een omvangrijke studie van het Imperial College London. [3] Een onderzoeker zegt: ‘Baby's met een te laag geboortegewicht lopen een hoger risico op overlijden in hun eerste maand, maar ook op aandoeningen later in hun leven.’ Einde citaat. En voorzitter, naast ernstige gezondheidsproblemen voor mensen, heeft de natuur zélf er ook onder te lijden.

Voorzitter, het is belangrijk dat we ons beseffen dat deze vorm van vervuiling op nummer één staat als het aankomt op vervuiling waar wij als provincie invloed op hebben. De Partij voor de Dieren is daarom blij met een Samenwerkingsagenda voor een schonere lucht. Toch zijn er nog verbeteringen mogelijk.

De provincie geeft aan te willen stréven naar de WHO normen voor luchtkwaliteit. Het RIVM geeft aan dat, mits al het vaststaande en voorgenomen nationale en internationale beleid wordt uitgevoerd en er geen tegenvallers zijn in de effecten van het beleid, de WHO-norm in 2030 gehaald kan worden. De Partij voor de Dieren ziet daarom graag dat de provincie zich committeert aan de WHO normen met afrekenbare tussendoelen, in plaats van te “streven naar”.

Daarnaast zou wat de Partij voor de Dieren betreft het effect op de luchtkwaliteit van grote, ruimtelijke projecten zoals de verbreding van de A27, de snelheidsverhoging op de Noordelijke Randweg en de Biomassacentrale in Lage Weide in kaart moeten worden gebracht, bezien vanuit de WHO-normen. Graag een reactie van de Gedeputeerde.

De Partij voor de Dieren wil voorkomen dat de goede intenties die er nu liggen in rook opgaan, en de Samenwerkings- en Uitvoeringsagenda geen schone lucht opleveren, alleen schone schijn. Wij zullen daarom een aantal moties van D66 en een amendement van GroenLinks mede indienen.

Ik dank u wel.

Femke Merel Arissen - Partij voor de Dieren

[1] https://www.nmu.nl/nieuws/luchtvervuiling-kost-utrechter-gem-18-maanden-van-zijn-leven/

[2] * Maas, R., Fischer, P., Wesseling, J. et al. Luchtkwaliteit en gezondheidswinst. Rijksinstituut voor Volksgezondheid & Milieu (RIVM), 23 april 2015. Te raadplegen via: http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Uitgaven/Milieu_Leefomgeving/Gezondheidswinst_door_schonere_lucht.

[3] http://www.knack.be/nieuws/gezondheid/luchtvervuiling-verlaagt-geboortegewicht-baby-s/article-normal-936825.html