Bijdrage SV Econo­mische Visie 2020-2027

Voorzitter,

“Never waste a good crisis”. Dat moeten ook 170 Nederlandse wetenschappers vorig jaar misschien wel gedacht hebben, toen zij een manifest uitbrachten dat oproept om groener uit de coronacrisis te komen.1 Ze bepleitten om af te rekenen met business as usual en de maatschappij te verduurzamen. Het roer moet om: van een verspillende consumptiemaatschappij, naar een economie in dienst van de samenleving. We zien in deze Economische Visie inderdaad een koppeling met thema’s als brede welvaart en circulariteit en we waarderen dat de noodzaak hiertoe wordt benoemd. Echter, het heersende economische paradigma lijkt nog steeds te zijn dat groei goed is, dat groei nodig is.

Continue economische groei op een planeet die niet meegroeit, is echter niets meer dan een utopie. Het is alsof je een luchtballon laat opstijgen, zonder na te denken over hoe en wanneer deze weer moet gaan landen. Er zijn alternatieven. Neem het model van de ‘Donut economie’ van de Britse econome Kate Raworth. Onlangs gaf zij hierover een lezing aan Statenleden, georganiseerd door de PCL, waarvoor dank. Voor wie het gemist heeft, dit model stelt dat economische groei nimmer een eindfase is, maar slechts een overgangsfase naar wasdom. Hierbij dient de economie ingericht te worden op basis van regeneratie en circulariteit, in plaats van lineaire groei. Dit is in overeenstemming met de PARK en PCL die aangeven dat het principe van circulariteit niet zozeer een element ván de economische visie, maar het basisuitgangspunt zou moeten zijn.

Binnen de donut economie dient menselijk economisch handelen plaats te vinden op basis van een sociaal fundament. Dit is de binnenste ring van de donut. Dit sociaal fundament wordt door twaalf elementen of basisbehoeften gekenmerkt, waaronder voedsel, huisvesting, gezondheid en sociale gelijkheid. De buitenste ring van de donut is het ecologische plafond, oftewel de draagkracht van de Aarde. Gaan we die economisch gezien te buiten, dan krijgen we te maken met verlies van biodiversiteit.

De Partij voor de Dieren wil daarom, samen met de ChristenUnie, een motie indienen die aan GS vraagt om, in navolging van Amsterdam (De Amsterdamse Donut Coalitie), samen met andere maatschappelijke partijen tot de vorming van een Utrechtse Donut Coalitie te komen. Een Donut Coalitie is een online platform van overheden, organisaties en inwoners die samenwerken om de doelen van de donuteconomie in praktijk te brengen, hierbij uitgaande van de motivatie en kracht van mensen in de regio zelf. Hieruit kunnen initiatieven ontstaan, die telkens een andere trekker kunnen hebben. Dit sluit ook mooi aan bij de frase uit het Utrechtse coalitieakkoord dat stelt: ‘Onze inzet is erop gericht de economische ontwikkeling die past bij de provincie te versterken.’

In de commissie gaf gedeputeerde Strijk aan positief te staan ten opzichte van de uitgangspunten van de donuteconomie, maar ook de beperking te voelen van ambtelijke capaciteit tijdens de coronacrisis. Daarom voorzitter, denk ik dat we met deze motie iets ‘gebakken’ hebben wat behapbaar is, waar de gedeputeerde gerust zijn tanden in kan zetten en wat bij hem in de smaak zal vallen.

Geacht college, pakt u de donut aan?

Voorzitter, U heeft ongetwijfeld de dozen naast mij op tafel zien staan. Nu hoop ik niet dat de mensen die thuis mee vergaderen al te teleurgesteld zullen zijn, maar er zitten 50 donuts in ter inspiratie voor de mensen hier aanwezig. Ik stel voor dat die coronaproof uitgedeeld worden, wellicht met medewerking van facilitair tijdens de eerstvolgende schorsing. Met uw toestemming voorzitter, zou ik wel de eerste donut willen overhandigen aan gedeputeerde Strijk, uiteraard ook dit coronaproof.

Dank u wel

1 https://www.trouw.nl/nieuws/ma...