Schrif­te­lijke vragen over plot­se­linge bomenkap in Amers­foort

Indiendatum: 8 mrt. 2021
Antwoorddatum: 6 apr. 2021

Geachte mevrouw Keller,

Hierbij beantwoorden wij de door u gestelde schriftelijke vragen ex. art. 47 Reglement van orde provincie Utrecht 2013 betreffende de ‘plotselinge bomenkap in Amersfoort’. Toelichting door de PvdD: In de gemeente Amersfoort zijn onlangs vele bomen gekapt langs de Utrechtse weg. Uit berichtgeving op RTV Utrecht blijkt dat Amersfoortse raadsleden en zelfs de plaatselijke wethouder hiervan niet van tevoren op de hoogte waren.1 Volgens het bericht is er voor de kap toestemming gegeven door de provincie Utrecht, maar is hiervoor geen omgevingsvergunning aangevraagd bij de gemeente Amersfoort.

Naar aanleiding van bovenstaande heeft de PvdD de volgende vragen.

1. Hoeveel bomen of hoeveel hectare bos is er gekapt langs de Utrechtse weg?

Antwoord: Er is een melding gedaan voor het vellen van 0,80 hectare.

2. Uit welke soorten bestond het gekapte bos en wat was de (gemiddelde) leeftijd van de bomen? In hoeverre betrof het hier een zogenaamde waardevolle ‘oude boskern’, welke specifieke bescherming verdiend, volgens de Beleidsregels Natuur en landschap?

Antwoord: Het betrof een gemengde opstand bestaande uit Amerikaanse eik, inlandse eik, beuk, spar en berk. De aangegeven leeftijd spreiding is tussen de 20 en 60 jaar. De locatie welke geveld is, is opgenomen op de kaart Oude boskernen. Het kwam daarmee in aanmerking voor een mogelijk kapverbod. Aangezien het opleggen van een kapverbod het zwaarste middel is moest hiervoor een integrale afweging gemaakt worden. Tijdens de veldbezoeken die provincieambtenaren hebben afgelegd in de fase van vooroverleg en bij het beoordelen van de kapmelding bleek dat, hoewel er toch nog sprake is van een oude boskern, deze in slechte staat verkeert. Zonder ingrijpen zal deze nog verder verslechteren en uiteindelijk verdwijnen. De initiatiefnemer heeft aangegeven bereid te zijn in het resterende deel, welke circa 2,85 van de 3,65 ha betreft, onderhoudswerkzaamheden uit te willen voeren waardoor het voortbestaan van dat deel van de oude boskern gewaarborgd blijft. Hiermee wordt het doel van de beleidsregel: het behoud van de oude boskern, beter gediend dan bij het voortduren van de huidige situatie waarbij geen onderhoud wordt gepleegd.

3. Welke bestemming hebben de gekapte bomen? Kan GS garanderen dat deze niet als biomassa worden verstookt?

Antwoord: Dat weten wij niet, en is ook geen onderdeel van het toetsingskader bij het beoordelen van de kapmelding. Wij kunnen daarom niet garanderen dat de bomen niet als biomassa worden benut.

4. Klopt het dat de bomen gekapt zijn om plaats te maken voor een nieuw woonzorgcentrum? Zo ja, wanneer start hiervan de bouw?

Antwoord: Dat is correct. Wij weten niet wanneer de bouw start; dit is mede afhankelijk van de afgifte van de noodzakelijke vergunningen/ ontheffingen voor de realisatie hiervan waarvoor de gemeente Amersfoort het bevoegd gezag is.

5. Welke mogelijkheden voor inspraak door omwonenden en andere belangstellenden zijn er (geweest)?

Antwoord: De wetgever heeft ervoor gekozen het vellen van een houtopstand in het buitengebied meldingsplichtig te maken. Dit houdt in dat de velling mag, tenzij deze verboden wordt. Het accepteren van de melding is geen besluit van Gedeputeerde Staten, maar een gevolg van de wet. De gemeente Amersfoort is inderdaad op 13 oktober 2020 op de hoogte gesteld van de bij de provincie ingediende kapmelding.

Volgens berichtgeving in het AD Amersfoortse Courant van 23 februari jongstleden, zou de provincie toestemming hebben verleend voor de kap, die daarvoor ook het bevoegd gezag heeft. Volgens een woordvoerder van de provincie was de gemeente Amersfoort hiervan op de hoogte gesteld in oktober 2020.2

6. In hoeverre klopt de berichtgeving dat de provincie Utrecht toestemming heeft gegeven voor de bomenkap, maar dat hiervoor geen vergunningsaanvraag bij de gemeente Amersfoort nodig zou zijn geweest? Kunt u met ons delen waar de kapmelding te vinden is?

Antwoord: De provincie Utrecht heeft de kapmelding geaccepteerd en de aanvrager erop gewezen dat deze aan alle relevante wet- en regelgeving moet voldoen voordat er geveld mag worden. Het is gebruikelijk dat er vaak meerdere vergunningen nodig zijn om het initiatief te kunnen realiseren. Het is aan de initiatiefnemer om deze aanvullende aanvragen te doen. Aangezien een kapmelding geen besluit van GS is, (zie het antwoord op vraag 5), wordt deze niet gepubliceerd en is deze niet openbaar toegankelijk.

7. In hoeverre klopt het dat GS hierbij ook ontheffing heeft verleend voor het opzettelijk beschadigen en/of vernielen van voortplantings- of rustplaatsen van dassen voor een periode van vijf jaar?

Antwoord: Wij hebben ontheffing Wnb soortbescherming verleend (ontheffing van 21 februari 2020 met kenmerk Z-WNBRI-REG-2019-1920) voor het tijdvak 9 maart 2020 tot 9 maart 2025. In het plangebied is incidenteel een das waargenomen en de werkzaamheden kunnen tot gevolg hebben dat de das hier zich (tijdelijk) minder laat zien. Voorwaarde in de ontheffing is dat de verstoring door de werkzaamheden zo beperkt mogelijk worden gehouden en het gebied na de werkzaamheden weer aantrekkelijk is voor de das. Op 21 februari 2020 hebben wij per mail een afschrift van deze ontheffing ruimtelijke ingreep verzonden naar de gemeente Amersfoort. Dit besluit is door de provincie gepubliceerd op www.officielebekendmakingen.nl. Belanghebbenden konden tot zes weken na publicatiedatum een schriftelijk bezwaarschrift indienen bij Gedeputeerde Staten van Utrecht t.a.v. de secretaris van de Awb- adviescommissie van PS en GS, postbus 80300, 3508 TH Utrecht.

8. Hoe heeft GS de afweging tussen bouwen en behoud van het betreffende bos gemaakt? In welke gevallen acht GS maatschappelijke belangen ondergeschikt aan de belangen van het lokale ecosysteem?

Antwoord: Er is gekozen geen kapverbod op te leggen vanwege de initiële beoordeling tijdens het veldbezoek, aangezien het doel van het project, het realiseren van een zorginstelling, vanuit hoofdstuk 4 van de Wet natuurbescherming, als een zwaarwegend maatschappelijk belang beschouwd kan worden. Er zijn op dit moment geen concrete beleidsregels ten aanzien van dit aspect. In het op te stellen provinciaal bosbeleid zal worden gekeken of de weging van belangen nader uitgewerkt kan worden.

9. Was er reeds een ecologisch werkprotocol beschikbaar voor aanvang van de bomenkap? Zo nee, waarom niet en wanneer komt deze beschikbaar?

Antwoord: De controle op het ecologisch werkprotocol ligt bij de RUD Utrecht, die, in opdracht van de provincie, de toezichts- en de handhavingstaken uitvoert. Bij navraag bleek dat dit protocol niet op voorhand ingeleverd is. De RUD Utrecht pakt dit verder op richting de aanvrager.

10. Hoe kan het dat de Amersfoortse politiek stelt niet op de hoogte te zijn gebracht van de bomenkap, terwijl een woordvoerder van de provincie Utrecht beweert dat dit wel het geval was?

Antwoord: De provincie Utrecht stelt de betreffende gemeente op de hoogte van de melding middels een kennisgeving, wat in dit geval is gebeurd op 13 oktober 2020. Wanneer er een kapverbod opgelegd wordt, ontvangt de gemeente hiervan ook een afschrift. Wanneer er binnen vier weken geen kapverbod opgelegd is wordt de melding van rechtswege geaccepteerd. De gemeente krijgt hier geen afschrift van, maar weet dat wanneer er binnen vier weken geen verbod opgelegd wordt de melding geaccepteerd is.

11. Hoe beschouwt GS haar rol in deze kwestie en welke lessen over communicatie richting lokaal bestuur trekt u hieruit?

Antwoord: De wetgever heeft ervoor gekozen het vellen van een houtopstand in het buitengebied meldingsplichtig te maken. Dit houdt in dat de velling mag, tenzij deze verboden wordt. Het accepteren van de melding is geen besluit van Gedeputeerde Staten, maar vloeit rechtstreeks voort uit de wet. Het wordt daarom niet bekendgemaakt zoals dat wel met besluiten van Gedeputeerde Staten gebeurt. Het is daarom aan de initiatiefnemer om de omgeving te informeren. In de ontvangstbevestiging van de kapmelding staat hierover standaard de volgende passage opgenomen: “Het vellen van bomen kan vaak voor omwonenden een gevoelig onderwerp betreffen. De provincie hecht er waarde aan dat het voornemen tot vellen zoveel mogelijk in afstemming met belanghebbenden plaatsvindt. Wij willen u dan ook verzoeken in uw voornemen omwonenden en andere belanghebbenden zoveel mogelijk mee te nemen en waar mogelijk overeenstemming te vinden over de plannen. Bij belanghebbenden kunt u denken aan buren, maar ook aan lokale verenigingen met belangen in natuur, cultuur of landschap.” Hoewel het in dit geval niet gebeurd is, gaat dit in de praktijk veelal gewoon goed. Wij blijven doorgaan met het informeren van de desbetreffende gemeente na het indienen van een kapmelding. In deze specifieke casus is de toeslag 100%, wat betekent dat er per saldo twee keer de oppervlakte bos moet worden gecompenseerd van datgene wat gekapt is.

12. In de berichtgeving van RTV Utrecht valt te lezen dat voor het gekapte bos “een twee keer zo groot oppervlak terug zou komen”. Waar en wanneer vindt deze herplant plaats? En in hoeverre is de gemeenteraad van Amersfoort op de hoogte hiervan?

Antwoord: Er is nog geen ontheffing van de herplantplicht ter plaatse aangevraagd. De wet vereist dat er binnen drie jaar herplant wordt. Aangezien de herplant niet ter plaatse plaats kan vinden zal deze elders gecompenseerd moeten worden volgens de regels uit de Verordening Natuur en Landschap Provincie Utrecht 2017. De aanvrager heeft tot en met februari 2024 om de herbeplanting te realiseren op basis van een door de provincie Utrecht vooraf te verlenen ontheffing. De RUD Utrecht (toezicht en handhaving groene wetten) ziet erop toe dat de herplant daadwerkelijk bosbouwkundig verantwoord wordt gerealiseerd.

13. Wat betekent het kappen van een oud bos enerzijds en herplant van nieuw bos anderzijds voor het lokale ecosysteem, volgens GS?
Antwoord: Als provincie vinden we bosgebonden ecologie belangrijk en daarom eisen we een toeslag in de compensatie. In deze specifieke casus is de toeslag 100%, wat betekent dat er per saldo twee keer de oppervlakte bos wordt gecompenseerd van datgene wat gekapt is.


Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Utrecht

[1] https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/2139334/raadsleden-amersfoort-boos-over-plotselinge-bomenkap-maar-ook-wethouder-is-verrast.html
[2] https://www.ad.nl/amersfoort/i...