Bijdrage Program­ma­be­groting 2021

Voorzitter,

Het moet vast een hele uitdaging zijn geweest, om in deze tijden een programmabegroting op te stellen. Wie weet immers hoe we er volgende maand, laat staan volgend jaar voor staan. Corona zorgt voor veel onzekerheid en vereist grote wendbaarheid en aanpassingsvermogen van ons allemaal. Maar naast corona staan wij voor meer grote uitdagingen, die niet kunnen wachten. Daarom een compliment richting GS voor het presenteren van haar langetermijnperspectief in deze programmabegroting.

Twee van de grote uitdagingen waar wij als samenleving en provincie voor staan, zijn de energietransitie en de aanpak van klimaatverandering. De Partij voor de Dieren vindt het goed dat dit College aandacht heeft voor energiebesparing. Immers, de meest duurzame vorm van energie, is de energie die je niet gebruikt. Maar voorzitter, daarmee zijn we er natuurlijk niet. Wij sporen het College dan ook aan om ambitie en vooral daadkracht te blijven tonen bij de aanpak van klimaatverandering. Het College stelt in de Programmabegroting 2021 de energietransitie te willen versnellen, maar tegelijkertijd staat het doel om energieneutraal te zijn in het jaar 2040 wel onder druk. In de Statenbrief ‘Uitkomsten onderzoek en monitoring energietransitie’, zoals onlangs in de commissie M&M besproken, gaf gedeputeerde aan de ambitie te willen herdefiniëren van ‘energieneutraal in 2040’ naar ‘zo spoedig mogelijk en uiterlijk in 2050 CO2-neutraal’. Dit valt niet met elkaar te rijmen. Waar haalt het College het idee vandaan zich nog 10 jaar extra te kunnen permitteren, terwijl we vandaag de dag al de gevolgen van klimaatverandering merken? Graag een reactie hierop.

Door corona werken we veel meer thuis dan voor de pandemie. We vinden het goed dat dit college thuiswerken ook wil stimuleren en moedigen dit van harte aan. Hierdoor is het ons inziens, dan ook niet nodig om nog meer geld in asfalt te investeren. De rondweg Amersfoort, de verbreding van de A27 en de Noordelijke Randweg Utrecht lijken nog zinlozer dan ze al waren. Laten we groen sparen en geld besparen, dat verder geïnvesteerd kan worden in fiets en OV. We zien gelukkig dat mensen meer zijn gaan fietsen sinds het uitbreken van de coronacrisis. Een snel, veilig en comfortabel fietsnetwerk in de provincie zou daarom het doel moeten zijn van verdere investeringen.

Het openbaar vervoer kent in onze provincie andere uitdagingen. Door corona is het aantal reizigers fors teruglopen en het zal een hele klus worden om de mensen terug in de bussen en trams te krijgen, zodra de situatie het toelaat. Een compliment voor GS dat zij het OV-netwerk tijdens de pandemie zoveel mogelijk in stand probeert te houden én dat zij ook inziet dat we moeten blijven investeren. Want alleen met een betrouwbaar, veilig en betaalbaar netwerk van hoge kwaliteit, kun je de reiziger weer voor je winnen. Ook reizigers met een kleine beurs.

Voorzitter laten we het dan nu over dieren hebben.

Het afschieten van diverse (beschermde) diersoorten, zoals zwanen, vossen, reeën en spreeuwen, hoort wat ons betreft niet bij de ambitie van dit College om de biodiversiteit te versterken. Daarmee wordt het natuurlijk evenwicht alleen maar nog meer verstoord. Utrecht is geen schiettent. Laten we daarom van Utrecht ook geen ‘landschap van angst’ maken, zoals in de afgegeven ontheffing knobbelzwanen te lezen is. Stop met afschot van in het wild levende dieren en kies voor diervriendelijke, preventieve alternatieven. Hiervoor zullen wij de volgende moties indienen:

Middels de motie ‘Maak van Utrecht een landschap van liefde’ verzoeken wij GS vol in te zetten op diervriendelijke en preventieve methoden van schadebestrijding, dit uit te werken in beleid en met een voorstel te komen bij de behandeling van de Kadernota. Deze motie dienen wij in samen met GroenLinks, PvdA en 50Plus.

Met de motie ‘Stop afschot knobbelzwanen’ dragen wij het College op de afgegeven ontheffing die afschot van knobbelzwanen mogelijk maakt, in te trekken. De gemiddelde getaxeerde schade die deze beschermde, inheemse soort over de afgelopen jaren zou hebben veroorzaakt, bedraagt slechts enkele duizenden euro’s. Bovendien is in de ontheffing niet gespecifieerd naar gebied of perceel waar schadedreiging is en lopen andere soorten een reële kans op verstoring en verwonding. Zet in op preventieve, diervriendelijke maatregelen! Deze motie wordt mede-ingediend door GroenLinks, PvdA, SP, 50Plus en Lijst Bittich.

Dan twee moties over de haas en het konijn. Deze soorten zijn onlangs op de geactualiseerde Rode Lijst Zoogdieren opgenomen, omdat hun aantallen fors afgenomen zijn sinds de jaren ‘50. De seizoensjacht op haas en konijn is echter nog steeds toegestaan is en heeft een negatieve invloed op de overlevingskansen van deze soorten. De provincie beschikt niet over de wettelijke mogelijkheden om deze vorm van jacht te verbieden. Daarom verzoeken wij in de motie ‘Bescherm haas en konijn’ GS om het standpunt aan het ministerie van LNV over te brengen dat het gewenst is om zo snel mogelijk het jachtseizoen ten aanzien van haas en konijn te beëindigen en deze soorten van de landelijke wildlijst af te halen, om te voorkomen dat deze soorten nog verder in de gevarenzone komen. Mede-indieners van deze motie zijn GroenLinks, D66, PvdA, SP, 50Plus en Lijst Bittich. In de motie ‘Laat haas en konijn niet het provinciale haasje zijn’ dragen wij, samen met GroenLinks, PvdA en 50Plus, GS op om geen ontheffingen op de Wet Natuurbescherming meer uit te geven voor het doden van konijn en haas en om lopende ontheffingen voor deze soorten in te trekken.

Tot slot, voorzitter, ook katten zijn nog steeds hun leven niet zeker in onze provincie. De Partij voor de Dieren vindt het onbestaanbaar dat in Utrecht, als enige provincie naast Friesland, katten nog steeds afgeschoten worden. Al meer dan 10 jaar is de Partij voor de Dieren in deze provincie bezig om het afschieten van katten te stoppen. We zijn blij dat de gedeputeerde ons tijdens de commissievergadering heeft toegezegd werk te maken van een TNRC-pilot. We hopen dan ook dat de gedeputeerde de motie daaromtrent zal omarmen.

Voorzitter, refererend aan de discussie of het vandaag een goed moment is om over dieren te praten. De heer Wijers zei net: “vanuit de begroting wordt beleid geformuleerd wat mensen en bedrijven raakt“. Voorzitter, dat is in figuurlijke zin. Laten we bij deze vaststellen dat er ook vanuit de begroting beleid wordt geformuleerd dat dieren raakt. Dat is echter in letterlijke zin voorzitter, namelijk door een kogel. Het schieten op dieren in onze provincie duurt namelijk onverminderd voort. Nu de kermissen in verband met corona gesloten zijn, is het niet de bedoeling dat de provincie Utrecht een alternatieve schiettent wordt. Voorzitter, zet in op alternatief, zet in op preventie! Ook voor dieren moet er plek zijn in onze mooie provincie.

Dank u wel.