Bijdrage SV Program­ma­be­groting 2024

Anjo:

Toekomstige generaties

In deze begroting hebben we het over 2024 en kijken we een beetje vooruit. Tegelijkertijd hebben we in de staten de toekomststoel geïnstalleerd. Een herinnering aan de impact die onze keuzes hebben op toekomstige generaties. Wat dat betreft benoem ik graag dat fractiegenoot Jesseka Batteau gisterochtend deelnam aan het scholendebat voor de tweede kamer verkiezingen en dat de deelnemers onthaald werden door de scholieren, terwijl ze massaal zongen ‘Duurt te lang, die verandering. The time is now!’

Doelen realiseren

Ieder van ons, in GS en in PS, wil doelen realiseren voor PU. Bijvoorbeeld voor natuur, welzijn van burgers, energietransitie of woningbouw. Dat gaat niet vanzelf. Als je in je privé leven iets wilt behalen en dat gaat moeilijk, dan kijk je wat nodig is en zet je zo nodig een tandje bij. Maar wat zien wij in deze begroting? Als het niet lukt om de doelen te realiseren dan stellen we de begroting naar beneden bij, een tandje minder dus! Dat zien we bij de realisatie van Natuur, verbeteren van OV en zelf bij delen van Energietransitie. PvdD vindt dat opmerkelijk. Een echt ambitieuze coalitie zou, als het lastig is de doelen te halen niet de begroting naar beneden bijstellen, maar zou kiezen voor opschalen omdat je je doelen wilt bereiken!

Energie

De belangrijkste knop in de energietransitie is wat PvdD betreft Energiebesparing. Zeker in PU. Alle energie die je niet gebruikt hoef je niet op te wekken. Energiebesparing kent weinig weerstand, levert direct resultaat qua comfort en financiën van bewoners en zorgt voor minder emissies en energiebehoefte.

PU heeft goede stappen gezet op dit gebied. Maar er is nog een wereld te winnen door isolatie van woningen en energiebesparingsmaatregelen bij bedrijven. In de Cie M&M zagen we dat er slechts enkele gemeenten zijn met een wijkgerichte aanpak en uit in de media lazen we dat er weinig controle is op de energiebesparingsplicht bij bedrijven in Nederland. Wij zouden graag zien dat de provincie meer proactief en gemeentegrens overschrijdend bijdraagt aan energiebesparing en we dienen daar samen met Volt en SGP een motie voor in. Wij roepen GS op om een beleidsevaluatie uit te voeren naar energiebesparingsdoelen en realisatie per gemeente en daarbij ook de knelpunten te inventariseren.

Mobiliteit

Wat PvdD betreft faciliteert PU de mobiliteit teveel en stuurt de PU te weinig op duurzame mobiliteitskeuzes. Een van de meer duurzame vormen van mobiliteit, het OV staat onder druk. Het OV dienstrooster onder het niveau van voor Corona, en nu hebben we ook nog eens te maken met personeelstekort en rituitval. PvdD, SP en PvdA hebben een motie opgesteld waarin we vragen om de boeters die voortkomen uit rituitval, in 2024 ten goede komen aan reizigers in afwachting van voorstellen voor een gratis OV voor specifieke doelgroepen.

Jesseka:

Natuur

Landgoed Oude Tempel. Er is veel over gezegd en we weten inmiddels genoeg om een heldere keuze te maken.

We weten hoe waardevol het bos is, zowel ecologisch als cultuur-historisch en als plek om te recreëren. We weten dat de verwachte opbrengsten voor dit project lang niet zeker zijn, gezien de huidige conjunctuur en achterstanden in de bouw. We weten ook dat het project significante vertraging kan oplopen nu blijkt dat er mogelijk een nieuwe ontheffing aangevraagd moet worden voor de vang en uitzet van de dassen – belanghebbenden staan klaar om bezwaar te maken en in beroep tegen elke nieuwe verleende vergunning of wijziging in die vergunning.

Het is tijd voor een slimme oplossing waar we allemaal, van links tot rechts, achter kunnen staan. En waarbij we niet alleen een stap vooruitzetten richting onze natuurdoelen, maar ook voldoen aan de woningbouwopgave. PvdD komt daarom met een voorstel, mede ondersteund door 50plus.

De vorige bestuursperiode is het ondanks goede wil niet gelukt om de doelen op natuur te behalen. En dan gaat het met name om de realisatie en inrichting van NNN en Groene Contour.

Maar ook op de andere programma’s blijven we helaas achter. Dit betekent dat een groot deel van de gealloceerde middelen voor natuur vanaf 2019-2022 niet zijn besteed. Voor de programmabegroting 2024 zijn de natuurdoelen ook omlaag bijgesteld, en wordt er dus minder uitgegeven op deze posten. Uit berekeningen blijkt dat alleen al op de onderdelen NNN en Groene Contour, er 23,5 miljoen onderbesteding is geweest in de afgelopen jaren. Ook op deelprogramma 2.2 (Verbetering van kwaliteit natuur) is veel blijven liggen, bijvoorbeeld in 2022 EUR 10 miljoen euro.

Met andere woorden: in de ene hand hebben we ruimschoots middelen voor natuur die we echter niet kunnen benutten. In de andere hand hebben we een waardevol bos, en wordt gesteld dat er geen geld is om dit te behouden. Wij zien als Partij voor de Dieren ziet een perfecte match, een win-win. Laten we een deel van de niet-bestede gelden inzetten voor de verplaatsing van de woningbouw bij Oude Tempel naar een andere geschikte locatie. Wat we ervoor krijgen: een kant en klaar bos van 16 hectare dat anders gekapt zou worden (ik herinner de staten aan ons doel om 1500 hectare bosareaal aan te planten), en met die woningen komt het ook goed, daar maken we ons geen zorgen om. We liggen goed op schema qua woonopgave en er zijn vele projectlocaties in ontwikkeling binnen onze Provincie. Dus er is niets wat ons hoeft tegen te houden!