Bijdrage Stra­te­gisch Bosbeleid, meer en beter bos voor Utrecht

Voorzitter,

Een aantal weken geleden op een mooie zaterdag zat ik in mijn tuin te genieten van het mooie weer. Mijn buren waren hard aan het werk in hun tuin. Tot mijn schrik waren zij bezig met het omzagen van een dertig jaar oude krentenboom. U kent ze wel: die bomen die zo mooi wit bloeien in het voorjaar. De boom die ik elk jaar wel een keer fotografeer, omdat de bloeiwijze zo mooi is en in het donker licht lijkt te geven. Maar ook omdat ze in het najaar een mooie, donkerrode kleur krijgen. Maar ook de boom die na de bloei bessen leverde aan de net uitgevlogen merels. De boom die bescherming bood aan allerlei vogels, een overnachtingsplaats was en die door de eekhoorns werd gebruikt als hun vluchtroute. Maar de boom bood ook schaduw aan reeën en bewoners en elk jaar kwamen er overal nieuwe krentenboompjes tevoorschijn in de tuin. Deze krent staat symbool voor alle functies die bomen hebben: huis voor dieren, beschutting, verkoeling, voedsel.

Bomen als ecosystemen
En dit is slechts één voorbeeld van alle waardevolle functies die bomen vervullen. Bomen zijn onderdeel van ecosystemen en moet je niet apart zien. Flora en fauna horen samen. Daarnaast wordt er steeds meer bekend over de manier waarop bomen met elkaar in verbinding staan en het bos in stand houden. Zo toonde het onderzoek van de Canadese ecoloog Suzanne Simard aan dat ondergrondse netwerken van schimmeldraden koolstof, water en nutriënten transporteren tussen de boomwortels. Dankzij dit ondergrondse, levendige netwerk houden de bomen gezamenlijk het bos waar zij onderdeel van zijn, in stand. Maar door menselijk handelen is inmiddels zoveel bos verdwenen, dat deze ecosystemen verstoord of beschadigd raken. Het is goed dat wij met dit bosbeleid de natuur weer een nieuwe start geven. Maar laten we alsjeblieft, zodra de start gemaakt is, de bomen dan ook vooral de kans geven om zich te ontwikkelen tot natuurbossen. De motie ‘ruimte voor wild bos’ van GroenLinks, die wij mede-indienen, roept hier ook toe op.

Mijn fractie heeft helaas ook gezien dat het halen van provinciale natuurdoelstellingen niet vanzelfsprekend is. Het ontbreken van een termijn waarin de nieuwe hectares bos gerealiseerd moeten zijn, baart ons daarom ook zorgen. Middels het amendement ‘Op tijd meer bos', dat wij mede-indienen met de ChristenUnie, roepen wij GS dan ook op om in uiterlijk 2040, maar liever eerder, de beoogde 1500 hectare nieuw bos gerealiseerd te hebben.

Natte bossen in veenweidegebied
Aansluitend op natuurbossen wil ik graag nogmaals aandacht vragen voor de mogelijkheid van natte bossen in veenweidegebieden. In het memo ‘Beantwoording vragen Strategisch Bosbeleid n.a.v. cie. RGW 13 april 2022’ wordt benoemd dat de aanplant van bossen in veenweidegebied lastig is om tal van redenen. Mijn fractie is blij met het feit dat daar waar het toch mogelijk is, de gedeputeerde het zal toejuichen. Wij hopen dan ook dat GS zich gaat richten op het inwinnen van advies bij experts om in kaart te brengen op welke wijze de realisatie van nat bos mogelijk is in veenweidegebieden en om de belemmeringen vanuit de provinciale, gemeentelijke en waterschapsomgevingsverordeningen voor deze bossen te specificeren. We dienen de motie ‘Meer aandacht voor rivier- en beekbegeleidend bos’ van de ChristenUnie daarom mede in en ook horen we graag of een pilot voor natte bossen in veenweidegebied hier als haalbaar wordt gezien.

Bomenkap
Tenslotte spreekt mijn fractie zich nogmaals uit tegen één van de beslispunten in het Statenvoorstel. Zoals aangegeven tijdens mijn bijdrage in de RGW-vergadering blijft de Partij voor de Dieren zich verzetten tegen de keuze van GS om actiever in te zetten op “duurzame houtoogst”. Het is namelijk onverantwoord om in tijden van een biodiversiteitscrisis bomenkap te stimuleren, hoe kleinschalig dan ook. Daarbij hebben omgevallen of dode bomen nog steeds een belangrijke functie binnen hun ecosysteem.

Tenslotte is er wat ons betreft nog onvoldoende uitsluitsel over de mogelijkheid dat gekapte bomen als brandstof in biomassacentrales gaan verdwijnen. Daarom dienen wij de motie ‘geen bomenplant en -kap voor biomassa’ van JA21 mede in.

Voorzitter, dank u wel.